Blokkade door verhuurder wegens betalingsachterstand

Een voormalige huurder met een flinke openstaande betaalachterstand wil zich opnieuw inschrijven als woningzoekende. De woningcorporatie weigert en blokkeert zijn inschrijving. Mag dat?

Wat is er gebeurd?

In 1998 is de huurovereenkomst tussen de voormalige huurder en de woningcorporatie ontbonden. De huurder had op dat moment een huurachterstand die hij van de rechter moest betalen. Dat heeft hij in 2015, als hij zich opnieuw bij de corporatie meldt voor een woning, nog steeds niet gedaan. Bovendien heeft hij ook bij zijn huidige verhuurder intussen een huurachterstand opgebouwd. De woningcorporatie bericht de huurder dat zijn inschrijving wordt geblokkeerd, waardoor hij niet meer kan reageren op woningen. De huurder is het hier niet mee eens en spant een procedure aan. Zonder succes: de kantonrechter wijst zijn eis af, waarop de huurder in hoger beroep gaat.

Hoe oordeelt het Hof in hoger beroep?

Het Hof overweegt dat het beginsel van contractsvrijheid geldt, maar dat de woningcorporatie wegens haar aard en doelstelling wel een bijzondere verantwoordelijkheid heeft. Vooral met betrekking tot het huisvesten van personen die door hun inkomen of andere omstandigheden moeilijkheden ondervinden bij het krijgen van een passende woning. Een blokkering kan daarom in strijd zijn met de vereiste maatschappelijke zorgvuldigheid.

Er moet een belangenafweging plaatsvinden. In dit kader is van belang dat de woningcorporatie in deze zaak geen monopoliepositie in de regio heeft. In een uitspraak van de rechtbank Limburg was dit van doorslaggevende betekenis voor het opheffen van de blokkade. De huurder in die zaak kon nergens anders terecht en kwam door de blokkade op straat te staat. Dat is hier niet het geval. De huurder woont inmiddels in een andere huurwoning. Dat hij – vanwege zijn vriendin – liever ergens anders woont, is niet van doorslaggevende betekenis. Ook zijn schuldenpositie en medische situatie leiden er niet toe dat de blokkade moet worden opgeheven. Het Hof volgt het oordeel van de kantonrechter en bekrachtigt het vonnis. De blokkade blijft gelden.

Wel of geen discriminatie van ‘Rechabiet’?

De huurder beweert ten slotte dat hij ‘Rechabiet’ is. Iemand die, zoals het nomadische volk in de Bijbel, in een tent wil wonen en geen alcohol gebruikt. Hij stelt dat hij door de woningcorporatie wordt gediscrimineerd op grond van zijn levensovertuiging als Rechabiet. Het Hof verwijst naar de uitspraak van de Raad van State over het pastafarisme (een parodie-religie rondom het Vliegend Spaghettimonster) en oordeelt dat er van een kwalificatie als godsdienst of levensovertuiging niet is gebleken. De huurder merkt daarbij zelf op dat hij wereldwijd waarschijnlijk de enige aanhanger van deze opvatting is.

Conclusie

Inmiddels zijn er meerdere uitspraken over het blokkeren van een woninginschrijving, waaronder deze recente uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. In een dergelijke procedure vindt er een belangenafweging plaats, waarbij de alternatieve mogelijkheden voor de aspirant-huurder om huisvesting te verkrijgen, zwaar meeweegt.